- Giữa các giai cấp tầng lớp xã hội còn khác nhau về một số mắt về tính chất trình độ lao động, về sở hữu tư liệu sản xuất, về phân phối giữa thành thị và nông thôn có sự khác nhau về đời sống vật chất, tinh thần → Sự khác nhau này trong quá trình quá độ được xích lại gần nhau.

*Đặc điểm cơ cấu xã hội - giai cấp trong thời kỳ quá độ đi lên CNXH ở CN. ở thời kỳ quá độ lên CNXH ở VN cũng có đầy đủ những đặc điểm chung ngoài ra còn có đặc điểm riêng.- Cơ cấu xã hội giai cấp trong thời kỳ quá độ ở VN hiện nay mang tích đa dạng → mối quan hệ trong xã hội rất phức tạp được thể hiện trong xã hội có nhiều giai cấp và tầng lớp xã hội khác nhau. Từ đó có những mối quan hệ đan chéo nhau, đan xen nhau, đa phương nhiều chiều do chúng ta chuyển đổi cơ chế. Mặt khác ta đi lên xây dựng CNXH bỏ qua chế độ phát triển TB nên còn tồn tại nhiều thành phần kinh tế tiền TB. Tính đa dạng và phức tạp còn thể hiện ở sự biến đổi chính ngay cơ cấu của mỗi giai cấp tầng lớp xã hội.

- cơ cấu xã hội giai cấp ở VN hiện nay đã và đang có sự biến động rất nhanh chóng → mối quan hệ càng phức tạp vào quan hệ bây giờ diễn ra nhiều chiều không ổn định, không vững chắc, do những nguyên nhân chủ quan và khách quan nhưng nó cũng do tự phái, nhưng yếu tố tự phát vẫn nằm trong khuôn khổ của nhà nước điều hành.

- Cơ cấu xã hội - giai cấp ở VN đang ở thời kỳ quá độ thì cũng mang tính định hướng đi lên xây dựng CNXH. Cùng thực hiện chủ trương của Đảng cùng tồn tại đan xen nhau, liên minh với nhau.

- Xu hướng phát triển cơ cấu xã hội giai cấp ở VN hiện nay:

- giai cấp công nhân: đa dạng cả về số lượng và chất lượng có mặt hđộng trong tất cả các lĩnh vực kinh tế ở tất cả mọi miền của đất nước.

- giai cấp nông dân: phát triển đa dạng hoá ngành nghề và có xu hướng phát triển hàng hoá → lao động nông dân có xu hướng giảm dần vì một bộ phận nông dân chuyển sang các ngành nghề khác.

+ Nông thôn phát triển nhiều ngành nghề, đa dạng ngành nghề.

+ Một số hộ giai đoạn đã trở thành một đơn vị sản xuất tự chủ mang tính chất cá thể ít phụ thuộc vào tập thể.

+ Phân hoá thành 3 đối tượng: thuần tuý nông nghiệp, bán nông nghiệp, phi nông nghiệp.

- Tầng lớp tri thức cũng như tầng lớp công nhân.

- Giai cấp tư sản có xu hướng phát triển, nhà nước cho phép các nhà tư sản phát triển nhiều giải phóngháp để nhà nước kiểm tra, giám sát, phải tuân theo khuôn khổ pháp luật.

- Giai cấp tiểu tư sản cùng phát triển.

Tóm lại: chúng ta nghiên cứu về đặc điểm và xu hướng phát triển cơ cấu xã hội - giai cấp ở VN trong thời kỳ quá độ lên CNXH để làm rõ vai trò vị trí của các tầng lớp giai cấp trong xã hội. Trên cơ sở đó để Đảng và nhà nước đề ra các chủ trương chính sách đúng đắn phù hợp nhằm tác động phát huy sức mạnh tổng hợp của dân tộc ta vào việc phát triển theo định hướng XHCN.